3 gedachten over “Contact”

1. Aan Kees Zoeteman:
   Gisteren op de bijeenkomst van het Bernard Lievegoed academisch netwerk heeft u verteld over de kenmerken van 5 niveaus van moreel handelen die u onderscheidde. Ik zou graag van u weten in welk geschrift / boek ik die kan vinden, en er eventueel meer over kan lezen. Ik vond ze erg verhelderend! Hartelijke groet,

   Wil Uitgeest

   Log in om te reageren

   1. Beste Wil, Hierover is uitgebreid te lezen in mijn boek Sustainable Development Drivers, hoofdstuk 5, uitgeverij Edward Elgar Publ. te Cheltenham UK. Een aternatief is mijn artikel What is behind the leadership shift in sustainable development from politicians to CEOs?, Environmental Development 8 (2013) 113- 130, uitgegeven door Elsevier. Ook op deze website is er onder de tag duurzaamheid een en ander te vinden. Hartelijke groet, Kees

2. Met veel genoegen en nostalgische gevoelens las ik de reeks op basis van het Wim Reij archief. Een eerste reactie op nr. 14 die gaat over de opheffing van het Ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiene en de vorming van VROM. Nog altijd vind ik, als toen direct betrokken directeur, dat een historische fout. Maar zoals altijd bij samenvoeging of opheffing van ministeries ging de politiek nu eenmaal uit van onvoldoende informatie, ontkenning van onderliggende waarden en volstrekte minachting van deskundige ambtelijke opvattingen.
   Daarnaast speelde ook hier weer een serie machtsdiscussies.
   Sinds de politieke aandacht voor de ernstige vervuiling van water en lucht in de 60-er jaren is er de machtsstrijd tussen ruimtelijke ordenaars en milieuhygienisten. De laatsten vinden dat de menselijke gezondheid niet mag worden afgewogen tegen andere maatschappelijke aspecten, terwijl in de ruimtelijke ordening afweging van alles een uitgangspunt zou zijn. De milieuwetgeving beoogde gezondheidsaspecten als randvoorwaarde voor andere afwegingsprocessen te stellen. Men moet er de memorie van toelichting bij bv de Wet Geluidhinder of de uit dezelfde tijd stammende Normennota nog maar eens op na lezen. Die discussie werd bij iedere nieuwe milieumaatregel op het scherpst van de snede gevoerd. Daardoor waren er ook de twee coordinerende ministers voor de Onderraad voor Ruimtelijke Ordening en Milieu, zoals genoemd in de regeringsverklaring van Lubbers I. Men vormde dus een nieuw ministerie om één minister intern de afweging tussen Milieu en RO te laten maken en de Ministerraad daarmee “niet te belasten”. Over de samenhang met volksgezondheid was politiek helemaal niet nagedacht.
   Daarvoor was ook een reden. Al ruim voor de verkiezingen zetten hoge ambtenaren bij het Directoraat-Generaal Volksgezondheid in op splitsing van VenM. De focus lag daar nog steeds te veel op gezondheidszorg en niet op preventie van ziekten door omgevingsfactoren, hoewel bv Minister Ginjaar (chemicus) daar voortdurend op hamerde. De betreffende ambtenaren wilden weer terug naar sociale zaken, waar ze belangrijker waren en meer aandacht van de bewindspersoon dachten te krijgen. Voor hen leek de politieke en ambtelijke dominantie van het DGMH een dagelijkse kwelling te zijn. De Secretaris-Generaal zag dit alles met enige ongerustheid aan en bedacht dat een nieuwe huisstijl en een nieuw gebouw de aandacht van de interne tegenstellingen zou kunnen afleiden. Dat is natuurlijk allemaal afgeblazen, hoewel de notie om alle ambtenaren in een gebouw te stoppen als stimulans voor samenwerking nog altijd opgeld doet. Binnen de VVD was er ook de gedachte dat het milieubeleid wel een tandje minder kon. Het is aardig om de bijdragen van VVD-kamerleden in het milieudebat uit die tijd nog eens te lezen. Een man als Ginjaar schaamde zich dikwijls daarvoor en gaf dan gewoon geen antwoord op vragen van zijn partijgenoten in de Tweede Kamer. Er is op dit onderwerp lang spanning gebleven tussen de VVD ministers en hun politieke vrienden in de VVD fractie. Winsemius als nieuwe minister van VROM had geen politieke achtergrond en was wars van machtsspelletjes. Bij de splitsing van het ministerie van VenM wezen de DG’s en de SG twee ambtenaren aan die inzagen dat hun samenwerking het beste zou zijn om deze nu eenmaal noodzakelijke ingreep succesvol te laten zijn. Ruud van Noort namens DG Vgz en het centrale apparaat en Jos Staatsen namens DGMH konden het departement in enkele weken ontwarren en verbindingen leggen met de nieuwe omgeving. Zelf mocht ik de klus van Jos Staatsen overnemen om de beoogde samenvoeging van de drie onderzoeksinstituten te voltooien. Ik heb toen veel van DG RIVM Hans Cohen en zijn plaatvervanger Dan Kampelmacher geleerd. Wim Reij bleef in de periode zakelijk en zich op inhoud baserend overeind. Hij was de onomstreden DG Milieuhygiene. Later onder Ed Nijpels veranderde de naam in DG Milieu waardoor de laatste letterlijke relatie met volksgezondheid werd verbroken.
   Frans Evers ( DGMH 1974-1987)

   Log in om te reageren