Galerijen

Wim Reij Archief 1: Misschien kan een student er iets mee

20140219_reij en ikzelf

Enkele weken geleden bezocht ik ir Wim Reij, een naam die weinigen nog iets zal zeggen. Maar voor mij was hij een voorbeeld in de jaren zeventig waarin ik als broekje in Den Haag het vak milieu  begon te leren. Het waren de beginjaren van het milieubeleid in Nederland dat sinds 1971 voor het eerst onder een eigen Ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne viel en een eigen Directoraat-generaal Milieuhygiëne kreeg. Wim Reij was de eerste directeur-generaal Milieu en dat bleef hij tot 1988. Hij moest vechten om zijn club mee te laten tellen in de Haagse slangenkuil en het milieubeleid opgewassen te laten zijn tegen de machtige ministeries van Economische Zaken, Verkeer en Landbouw. Nu is hij 90 jaar en nog steeds geinteresseerd en helder van geest. Na mijn bezoekje, samen met zijn toenmalige opvolger ir Marius Enthoven, belde hij me vorige week op met de vraag of ik interesse had in zijn archief met alle speeches die hij in de jaren 1971-1988 had gehouden.  ‘Misschien kan een student er nog iets mee voor ik het wegdoe,’ was zijn suggestie. Ik vroeg bedenktijd, want ik zag niet direct een nuttig gebruik van deze informatie omdat het milieubeleid niet erg meer in de publieke belangstelling staat.  Hij stuurde me een inventaris lijst van de 180 speeches. Wat een wonder dat iemand dat zijn hele leven archiveert en bewaart! Ik heb dit niet gedaan. Maar door dit archief van Wim is er een kroniek van een vervlogen tijd waarin ons land om actie vroeg, de Tweede Kamer de Regering de pin op de neus zette om verdergaande maatregelen te nemen en het aanvankelijk piepkleine groepje van enige tientallen ambtenaren uitgroeide tot in de hoogtijdagen een leger van meer dan 1000 man. Ons land werd in de EU, de VS en China enige tijd tot voorbeeld hoe je milieuproblemen samen met het bedrijfsleven effectief aanpakt.  Die hoogtijdagen zijn inmiddels ook vervlogen. Weinigen weten daar nog van, al ligt die tijd minder dan 20 jaar achter ons. Ik vroeg Wim om me eens een paar van die speechjes op te sturen. Na ze gelezen te hebben, kwam ik op het idee, met zijn instemming, om er een aantal blogs over te schrijven. Het is verfrissend om te zien hoe sterk de problematiek enkele decennia geleden leefde, wat de mensen in die tijd bewoog en wat hen als idealen voor ogen stond. Ik zal steeds een speech nemen die de sfeer in die tijd tekent en die de vragen die toen speelden tot uitdrukking brengt  en daar enkele kanttekeningen bij plaatsen.  Wat is bereikt? Wat is er verloren gegaan? Hoe dan ook, het leek me goed om dit unieke archief te redden van de vergetelheid en een blik van binnenuit te geven rondom een maatschappelijke transitie die de wereld werkelijk heeft veranderd. En om de nieuwe generaties te laten zien dat dit destijds niet allemaal vanzelfsprekend was.